- Chương trình điều khiển thăm dò: Phần mềm có tên là AISINGV1.1.EXE. Phần mềm điều khiển này được cài đặt trên Windows XP ảo được cài đặt trên nền Ubuntu Linux như đã nêu. Sau khi toàn bộ hệ thống được kết nối, khởi động máy tính điều khiển hệ thống, biểu tượng phần mềm VMware workstation được hiển thị trên giao diện hệ thống Ubuntu Linux (hình 2) để khởi động máy tính Windows XP ảo có cài đặt phầm mềm AISINGV1.1.EXE điều khiển hoạt động thăm dò (hình 2).
Hình 2. Màn hình hiển thị hoạt động của hệ thống máy thăm dò điện ly AIS.
Các tham số lựa chọn cho cấu hình thăm dò là: Starting Frequency (tần số bắt đầu) MHz: 20; Ending Frequency (tần số kết thúc) MHz: 20; Step (Độ phân giải của việc quét thăm dò) kHz: 60; PRF (tần số lặp lại xung) Hz: 60; Interpulse (Khoảng cách giữa hai mã khác nhau) ms: 8; No of Intergrations (Số các cặp mã 1 và mã 2 được bổ sung để nâng cao tỷ số tín hiệu/nhiễu (S/N); Attenuation Internal (Tắt dần của phần thu cuối) dB: 2; Colour Threshold (số được chọn để điện ly đồ có độ rõ tốt nhất): 30; Station Code (Mã trạm): PT021; Geographic Latitude (vĩ độ địa lý): +21.0; Geographic Longitude (Kinh độ địa lý): 105.9; Magnetic Latitude (Vĩ độ từ): +11.5; Magnetic Longitude (Kinh độ từ): 178.7; Gyro Frequency (Tần số hồi chuyển plasma): 1.20; Dip Angle (Góc từ khuynh): +31.5; Sounding Interval (khoảng cách giữa 2 lần thăm dò): 5 phút; Offset from 0th minute (Độ lệch khỏi phút thứ 0): 0; Autoscale after Sounding (Xử lý tự động sau khi thăm dò): Ö (được lựa chọn).
Với việc lựa chọn như vậy sau một lần thăm dò, hệ thống thiết bị quét cả dải tần số 1÷20 MHz và thu được 01 điện ly đồ (Hình 2) biểu thị sự phụ thuộc chiều cao biểu kiến của sự phản xạ sóng theo tần số. Mỗi điện ly đồ được lưu trữ dưới dạng một file số có đuôi là RDF. Tên của file điện ly đồ được được đặt theo định dạng sau: PT021_YYDDDHMM.RDF, trong đó YY ký hiệu 02 số cuối của năm, DDD ba ký tự chỉ ngày của năm (001 đến 365 hoặc 366 đối với năm nhuận), H là ký tự ký hiệu giờ. Mỗi ngày hệ thống sẽ thu được 288 điện ly đồ.
- Chương trình - INTERPRE để xử lý thủ công các điện ly đồ: Đã được cung cấp cùng với sách hướng dẫn, được cài đặt trên các máy tính Windows PC và đã được sử dụng để quy toán điện ly đồ hàng ngày. Giao diện của phần mềm này được minh họa ở hình vẽ dưới đây:
Hình 3. Giao diện của phần mềm INTERPRE
- Phần mềm AUTOSCALA để xử lý tự động điện ly đồ với việc cài đặt hỗ trợ từ xa từ nhà sản xuất: Phần mềm này đã được cài sẵn cùng với chương trình điều khiển thăm dò trên hệ thống thiết bị và được tích hợp như một sự lựa chọn trong cấu hình thăm dò. Phần mềm này cho phép quy toán tự động các tham số điện ly chính: foE, foF1, foF2, h’E, h’F1, h’F2, MUF(3000)F2, M(3000)F2 và tính toán tự động tuyến mật độ điện tử theo chiều cao ngay sau khi kết thúc việc thu thập một điện ly đồ. Toàn bộ kết quả thu được được lưu trữ dưới dạng 1 file mã ASCII và được ghi lại dưới dạng một file ảnh (hình 4). Nhìn chung, kết quả quy toán tự động sẽ được sử dụng để kiểm tra so sánh với các kết quả xử lý thủ công chính xác hơn.
Hình 4. Phần mềm AUTOSCALA xử lý tự động điện ly đồ ngày 04/06/2021 ở Đài điện ly Phú Thụy
Ban tin tức, Viện Vật lý Địa cầu.